Unia Europejska przyspiesza transformację energetyczną. Nowy Ład Energetyczny UE, zatwierdzony w kwietniu 2024 roku, zakłada modernizację sieci energetycznych, rozwój magazynów energii oraz zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) do 42,5% w miksie energetycznym do 2030 roku. Polska musi szybko dostosować swoją infrastrukturę, co otwiera ogromne możliwości inwestycyjne.
Kluczowe punkty:
- OZE: Polskie firmy, takie jak Polenergia i ENEA, rozwijają farmy wiatrowe i fotowoltaiczne, korzystając z mechanizmów dwustronnych kontraktów różnicowych (CFD), które stabilizują przychody.
- Magazyny energii: Projekty, jak umowa LG Energy Solution z PGE na magazyny o pojemności 981 MWh, pokazują rosnące znaczenie tej technologii. Koszty magazynów spadają – w 2025 roku prognozowane są na 90 EUR/kWh.
- Sieci energetyczne: Firmy takie jak Tauron i PGE inwestują miliardy złotych w modernizację sieci, co umożliwia podłączanie nowych źródeł OZE i poprawia niezawodność dostaw.
Porównanie inwestycji:
| Obszar inwestycji | Ryzyko | Zwrot z inwestycji | Przykłady projektów |
|---|---|---|---|
| OZE | Niskie | Wysokie | Farmy offshore Polenergii (3 000 MW) |
| Magazyny energii | Umiarkowane | Średnie | Magazyny PGE-LG Energy (981 MWh) |
| Sieci przesyłowe | Najniższe | Stabilne | Modernizacja sieci Tauron, PGE, Energa |
Nowy Ład Energetyczny UE to szansa na rozwój dla polskich firm i inwestorów. Warto obserwować spadające koszty technologii i zmiany w regulacjach, aby wykorzystać potencjał transformacji energetycznej.
Zmiany w polityce energetycznej UE (RED III) w kontekście …
1. Firmy z sektora czystej energii
Polskie przedsiębiorstwa z branży odnawialnych źródeł energii (OZE) mają ogromne szanse na rozwój dzięki Nowemu Ładowi Energetycznemu Unii Europejskiej. Przykładem jest Polenergia – największa prywatna grupa OZE w Polsce. W 2024 roku firma osiągnęła przychody na poziomie 4,32 mld zł, EBITDA wyniosła 642,1 mln zł, a zysk netto 307,4 mln zł. Polenergia rozwija projekty takie jak farmy offshore o mocy 3 000 MW, farmy wiatrowe na lądzie i instalacje fotowoltaiczne (574 MW), a także projekty w fazie rozwoju o mocy 2 100 MW.
Kolejnym istotnym graczem jest Grupa ENEA, która w 2024 roku zwiększyła moc zainstalowaną w OZE o 850 MW.
2. Firmy z sektora magazynowania energii
Magazynowanie energii rozwija się w szybkim tempie, głównie dzięki wzrostowi znaczenia OZE, a polskie firmy odgrywają w tym ważną rolę. W marcu 2025 roku LG Energy Solution podpisało umowę z PGE na dostawę systemów magazynowania o łącznej pojemności 981 MWh. Instalacje te mają powstać w Żarnowcu w latach 2026–2027. Prezes PGE, Dariusz Marzec, określił ten projekt jako kluczowy krok w polskiej transformacji energetycznej. Malejące koszty magazynowania dodatkowo zwiększają zainteresowanie instalacjami bateryjnymi.
Ceny baterii spadły z 1 160 USD/kWh w 2010 roku do 156 USD/kWh w 2019 roku. Prognozy wskazują, że w 2025 roku koszty te spadną poniżej 100 USD/kWh (około 90 EUR/kWh).
Na rynkach Europy Wschodniej pojawiają się nowe inwestycje w infrastrukturę magazynowania energii:
- Polska: 9 GW projektów magazynów z przyłączami
- Litwa: cztery instalacje po 50 MW każda
- Węgry: 900 MWh w ramach aukcji do 2026 roku
- Bułgaria: 1,4 GW OZE połączone z magazynami o mocy 350 MW
Te inwestycje pokazują rosnące możliwości dla lokalnych dostawców systemów magazynowania energii.
3. Firmy z sektora sieci elektroenergetycznych
Po rozbudowie systemów magazynowania energii kluczowym wyzwaniem staje się wzmocnienie sieci przesyłowych, aby efektywnie wykorzystać rosnący udział odnawialnych źródeł energii (OZE). Operatorzy sieci w Polsce intensyfikują inwestycje, aby spełnić wymogi transformacji energetycznej narzucone przez Unię Europejską.
Tauron Dystrybucja i PGE Dystrybucja każdego roku przeznaczają około 2 mld zł na inwestycje. Tauron skupia się na modernizacji i rozbudowie sieci dystrybucyjnej, co pozwala zwiększyć niezawodność dostaw oraz umożliwia przyłączanie nowych instalacji OZE. Z kolei PGE, korzystając z 2 mld zł finansowania z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), inwestuje w rozbudowę linii, transformatorów oraz cyfryzację sieci. Dzięki temu możliwe jest podłączenie farm wiatrowych i instalacji fotowoltaicznych, a także zapewnienie stabilnych przychodów z opłat dystrybucyjnych.
Wiele linii przesyłowych w Polsce działa już od ponad 40 lat. Energa‑Operator planuje przeznaczyć 17 mld zł na rozbudowę sieci przesyłowej w latach 2021–2030. Inwestycje te mają na celu poprawę infrastruktury i zapewnienie długoterminowych przepływów finansowych.
Enea‑Operator prowadzi testy magazynów energii w sieci, aby zwiększyć stabilność i jakość dostaw.
Rosnące ceny surowców, takich jak stal, miedź i aluminium, wpływają na tempo realizacji projektów. Zwiększenie udziału linii kablowych do 75% może kosztować nawet 48 mld zł, a realizacja tego celu może przeciągnąć się aż do 2070 roku.
W dalszej części omówimy, jak inwestycje w OZE, magazyny energii i sieci przesyłowe różnią się pod względem ryzyka oraz czasu realizacji.
Porównanie inwestycji
Inwestorzy zwracają uwagę nie tylko na potencjalne zyski, ale również na poziom ryzyka i czas potrzebny na zwrot z inwestycji. Przyjrzyjmy się kluczowym aspektom finansowym i ryzykowności dla trzech głównych obszarów: sieci dystrybucyjnych, magazynów energii oraz OZE.
Sieci dystrybucyjne wymagają nakładów rzędu 4–5 mld zł rocznie na modernizację każdej z firm takich jak Tauron, Enea czy Energa. Charakteryzują się stabilnymi przepływami pieniężnymi, ale długim okresem zwrotu, co oznacza najniższy poziom ryzyka. Na przykład skablowanie 75% linii średniego napięcia wymaga aż 48 mld zł, co ilustruje skalę inwestycji potrzebnych w tym sektorze.
W przypadku magazynów energii koszty instalacji znacznie spadły – z 156 USD/kWh w 2019 roku do prognozowanych 90 EUR/kWh w 2025 roku. Projekty tego typu wiążą się z umiarkowanym poziomem ryzyka i cyklem inwestycyjnym trwającym od 3 do 5 lat. Przykładem jest projekt PGE-LG Energy Solution o pojemności 981 MWh.
Rentowność inwestycji w OZE jest w dużej mierze uzależniona od mechanizmu dwustronnych kontraktów różnicowych (CFD). Gwarantują one stałą marżę, niezależnie od wahań cen rynkowych, co pozwala osiągnąć wyższe zwroty przy ograniczonym ryzyku cenowym.
Dzięki tym informacjom inwestorzy mogą dostosować swoje decyzje do poziomu ryzyka, który są skłonni zaakceptować. Warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych czynników:
- Stabilne przepływy pieniężne w spółkach sieciowych
- Rozwój technologii w magazynach energii
- Koszty miedzi i stali w projektach infrastrukturalnych
- Stabilność mechanizmu CFD dla projektów OZE
Podsumowanie
Analiza opłacalności inwestycji w odnawialne źródła energii (OZE), magazyny energii i sieci energetyczne wskazuje na różne poziomy ryzyka i potencjalne zyski. Inwestycje w sieci zapewniają stabilne dochody przy najniższym ryzyku. Magazyny energii charakteryzują się umiarkowanym ryzykiem i cyklem inwestycyjnym trwającym od 3 do 5 lat. Natomiast OZE z kontraktami różnicowymi (CFD) dają szansę na wyższe stopy zwrotu. Dążenie Unii Europejskiej do osiągnięcia 42,5% udziału OZE w miksie energetycznym do 2030 roku przyspiesza modernizację całej infrastruktury energetycznej.
Do 2030 roku w UE planuje się osiągnięcie 358 GW/1 TWh pojemności magazynów bateryjnych. Dlatego inwestorzy powinni uważnie obserwować zmiany w regulacjach dotyczących rynku bilansującego oraz mechanizmy agregacji, aby w pełni wykorzystać możliwości oferowane przez usługi systemowe.
