ETF czy fundusz inwestycyjny – co wybrać w 2025 roku? Jeśli zależy Ci na niższych kosztach, większej płynności i transparentności, ETF-y mogą być lepszym wyborem. Z kolei fundusze inwestycyjne sprawdzą się, jeśli preferujesz aktywne zarządzanie lub inwestujesz w ramach IKE/IKZE. Oto kluczowe różnice:
- Koszty: ETF-y mają niższe opłaty (od 0,06%), fundusze inwestycyjne nawet do 4%.
- Handel: ETF-y można kupować i sprzedawać w ciągu dnia na giełdzie, fundusze inwestycyjne są wyceniane raz dziennie.
- Wyniki: ETF-y często osiągają lepsze wyniki długoterminowe dzięki niższym kosztom.
- Dywersyfikacja: Oba produkty oferują szeroką dywersyfikację, ale ETF-y są bardziej elastyczne.
Szybkie porównanie
| Aspekt | ETF | Fundusz inwestycyjny |
|---|---|---|
| Koszty roczne | Od 0,06% | Od 2,56% do 4% |
| Płynność | Handel w czasie rzeczywistym | Wycena raz dziennie |
| Zarządzanie | Pasywne lub aktywne | Aktywne |
| Transparentność | Wysoka | Często brak benchmarku |
Podsumowanie: Wybór zależy od Twoich potrzeb – ETF-y są tańsze i bardziej elastyczne, fundusze inwestycyjne oferują tradycyjne zarządzanie. Wybierz to, co lepiej pasuje do Twojego celu inwestycyjnego.
Główne różnice: ETF-y a fundusze inwestycyjne
Opłaty i koszty
Koszty inwestycji mają kluczowe znaczenie dla długoterminowych wyników. Fundusze inwestycyjne zarządzane przez TFI generują znacznie wyższe opłaty w porównaniu z ETF-ami. Przykładowo, polski fundusz InPZU Akcje Amerykańskie może być ponad 9 razy droższy niż ETF SPY. Niektóre fundusze TFI pobierają nawet do 3,30% rocznie.
| Typ produktu | Roczne koszty zarządzania | Ukryte koszty | Wpływ na 10-letnią inwestycję |
|---|---|---|---|
| ETF (np. iShares MSCI Poland) | 0,74% | Minimalne | Ok. 7,4% całości |
| Fundusz TFI (średnia) | 2,55% | Znaczące | Ok. 25% całości |
| Drogie fundusze TFI | Do 3,30% | Wysokie | Ponad 30% całości |
Oprócz różnic w kosztach, sposób handlu i dostępność tych produktów również znacząco się różnią.
Handel i dostęp
ETF-y można kupować i sprzedawać w czasie rzeczywistym za pośrednictwem rachunku maklerskiego. Natomiast fundusze inwestycyjne TFI są wyceniane raz dziennie, a transakcje realizowane są przez dystrybutorów lub doradców finansowych. Co ciekawe, konta IKE i IKZE w formie TFI są pięć razy bardziej popularne niż te prowadzone przez rachunki maklerskie. Wynika to w dużej mierze z tradycyjnych modeli dystrybucji, które wpłynęły na różnice w popularności tych dwóch form inwestowania.
Ryzyko i dywersyfikacja portfela
Zarządzanie ryzykiem to kolejny obszar, w którym ETF-y i fundusze inwestycyjne różnią się od siebie. ETF-y zapewniają szeroką dywersyfikację, oferując ekspozycję na cały rynek lub konkretny sektor. Przykład? Podczas gdy fundusz Noble Funds osiągnął dwucyfrowy zwrot w latach 2008–2022, indeks S&P 500 w tym samym okresie pomnożył kapitał pięciokrotnie.
ETF-y są także mniej podatne na gwałtowne zmiany rynkowe. W czasie pandemii COVID-19 ETF-y śledzące główne indeksy spadły maksymalnie o 20%. Z kolei fundusze aktywnie zarządzane często nie przewyższają benchmarków. Dobrym przykładem jest fundusz Caspar Akcji Europejskich, który mimo solidnych wyników w latach 2017–2021 stracił całą przewagę w 2022 roku.
Te różnice pozwalają lepiej dopasować wybór produktu do indywidualnych celów inwestycyjnych w 2025 roku.
Wyniki i stopy zwrotu
Historyczne wyniki
Dane z przeszłości jasno pokazują różnicę w efektywności między ETF-ami a funduszami inwestycyjnymi TFI. W latach 2018–2021 ETF SPY osiągnął stopę zwrotu wynoszącą aż 90,8%, podczas gdy najlepszy polski fundusz TFI, UNIQA Akcji Amerykańskich, uzyskał wynik na poziomie 82,4%.
W 2025 roku iShares MSCI Poland ETF (EPOL) zanotował wzrost o 39%. Było to związane z 4% wzrostem PKB oraz zapowiedziami rządowymi dotyczącymi inwestycji w infrastrukturę.
| Produkt inwestycyjny | Okres | Stopa zwrotu | Roczne koszty |
|---|---|---|---|
| SPY ETF | 2018–2021 | +90,8% | 0,09% |
| UNIQA Akcji Amerykańskich | 2018–2021 | +82,4% | 1,81% |
| Noble Funds Akcji Amerykańskich | 2008–2022 | +10% | 2,59% |
| Indeks S&P 500 | 2008–2022 | +500% | – |
Przyjrzyjmy się teraz, jak opłaty zarządzania wpływają na długoterminowe zwroty z inwestycji.
Wpływ opłat na zwroty
Analiza kosztów zarządzania ukazuje ich istotny wpływ na końcowe wyniki inwestycji. Na przykład Fundusz Pekao Akcji Amerykańskich, którego roczne opłaty wynoszą 2,56%, w latach 2000–2022 osiągnął wynik o ponad 100 punktów procentowych gorszy niż indeks S&P 500 Total Return.
Porównanie przykładowych inwestycji
Przykłady rzeczywistych inwestycji jeszcze lepiej obrazują różnice w wynikach i znaczenie wyboru strategii. Dla inwestycji w akcje europejskie w latach 2012–2022 fundusz Allianz Europejskich Akcji stracił ponad 25% wartości, podczas gdy ETF iShares Core MSCI Europe podwoił swoją wartość.
W 2025 roku europejskie ETF-y również zanotowały imponujące wzrosty. Vanguard FTSE Europe ETF (VGK) zyskał 15% od początku roku, a Select STOXX Europe Aerospace & Defense ETF (EUAD) wzrósł aż o 46%. Te dane pokazują, że ETF-y potrafią efektywnie wykorzystać rynkowe trendy, jednocześnie utrzymując niskie koszty zarządzania.
Na polskim rynku, w listopadzie 2022 roku, działało 38 TFI, które zarządzały 850 funduszami o łącznej wartości 266 mld PLN. Mimo dużej popularności funduszy TFI, ich wyniki często nie usprawiedliwiają wysokich opłat, szczególnie w porównaniu z tańszymi ETF-ami.
Fundusze inPZU vs ETF – w co inwestować? [2024]
Dopasowanie opcji do celów inwestycyjnych
Dobór odpowiedniego produktu inwestycyjnego jest kluczowy, aby osiągnąć swoje cele finansowe. Oto, jak podejść do tego zadania krok po kroku.
Wybór horyzontu czasowego
Horyzont inwestycyjny odgrywa dużą rolę w decyzji między ETF-ami a funduszami. ETF-y sektorowe mogą być dobrym wyborem zarówno dla krótkoterminowych, jak i długoterminowych strategii, zwłaszcza w sektorach z dużym potencjałem wzrostu. Na przykład, według Precedence Research, rynek sztucznej inteligencji ma wzrosnąć z 638 mld PLN w 2024 roku do 3,7 bln PLN w 2034 roku.
| Horyzont czasowy | Typ inwestycji | Przykład produktu | Roczne koszty |
|---|---|---|---|
| Krótki (do 2 lat) | ETF sektorowy | Roundhill Generative AI & Technology ETF (CHAT) | 0,75% |
| Długi (5+ lat) | ETF szerokiego rynku | Vanguard Financials ETF (VFH) | 0,09% |
| Mieszany | Połączenie obu | Zróżnicowany portfel | 0,09–0,75% |
Ocena poziomu ryzyka
ETF-y oferują umiarkowany poziom ryzyka, zapewniając większą dywersyfikację niż pojedyncze akcje, ale jednocześnie pozwalają na ekspozycję na wybrane sektory rynku. Aby lepiej zrozumieć, jak plasują się na skali ryzyka, spójrz na poniższą hierarchię:
- Najniższe ryzyko: Lokaty bankowe
- Obligacje skarbowe
- Obligacje korporacyjne
- ETF-y
- Najwyższe ryzyko: Akcje pojedynczych spółek
Zmienność ETF-ów jest mniejsza niż w przypadku pojedynczych akcji, co czyni je bardziej stabilnym wyborem dla inwestorów szukających równowagi między ryzykiem a potencjalnym zyskiem.
Opcje kontroli inwestycji
ETF-y dają dużą swobodę w zarządzaniu portfelem. Możesz łączyć produkty z różnych sektorów, tworząc portfel dopasowany do swoich preferencji i celów. Dzięki temu masz większą kontrolę nad strukturą inwestycji i możesz precyzyjnie reagować na zmieniające się warunki rynkowe. Taka strategia pozwala efektywnie dostosować inwestycje do indywidualnych potrzeb.
2025 Market Outlook
Polski rynek ETF-ów i funduszy inwestycyjnych przechodzi szybkie zmiany, oferując inwestorom nowe sposoby na lokowanie kapitału.
Rozwój ETF-ów w Polsce
Popularność ETF-ów w Polsce stale rośnie, co przekłada się na ich dynamiczny rozwój. Coraz większe znaczenie mają aktywnie zarządzane ETF-y, które łączą w sobie cechy takie jak przejrzystość, możliwość handlu w trakcie dnia i niższe koszty.
"ETF-y po raz kolejny zdemokratyzowały klasę aktywów dla najszerszego grona użytkowników, od najmniejszego inwestora indywidualnego po największe instytucje na świecie." – David Lavalle, dyrektor zarządzający w Grayscale
Nowe produkty inwestycyjne
Wraz z rosnącą popularnością ETF-ów, rynek oferuje coraz więcej nowoczesnych rozwiązań inwestycyjnych. Warto zwrócić uwagę na:
-
ETF-y oparte na opcjach
Te produkty pomagają zarządzać zmiennością rynku, zwiększać dochody oraz zabezpieczać portfele przed nagłymi wahaniami. -
ETF-y kryptowalutowe
Ułatwiają inwestowanie w kryptowaluty w regulowany sposób, otwierając rynek cyfrowych aktywów dla szerszego grona inwestorów. -
Tematyczne ETF-y
Skupiają się na szybko rozwijających się sektorach, takich jak nowe technologie, łańcuchy dostaw energii odnawialnej czy innowacje w ochronie zdrowia.
Przykładem takich działań jest wniosek firmy Canary z marca 2025 roku o utworzenie PENGU ETF, który miałby śledzić token Pudgy Penguins. To pokazuje, jak rynek kryptowalut wpływa na rozwój nowych produktów.
Podsumowanie: Wybór Należy do Ciebie
Przegląd Kluczowych Punktów
Poniżej znajdziesz tabelę, która przedstawia główne różnice między ETF-ami a funduszami inwestycyjnymi:
| Aspekt | ETF (fundusze pasywne) | Fundusz Inwestycyjny (TFI) |
|---|---|---|
| Koszty roczne | Od 0,06% | Od 2,56% do 4% |
| Transparentność | Wysoka – codzienna wycena | Często brak benchmarku |
| Płynność | Handel w czasie rzeczywistym | Wycena raz dziennie |
| Wyniki długoterminowe | Lepsze | Słabsze |
Na podstawie tych danych możesz łatwiej zdecydować, który produkt inwestycyjny odpowiada Twoim potrzebom.
Jak Dokonać Właściwego Wyboru?
Przy podejmowaniu decyzji warto kierować się swoimi priorytetami i oczekiwaniami:
ETF-y będą odpowiednie, jeśli:
- Zależy Ci na niskich kosztach zarządzania.
- Chcesz mieć możliwość szybkiego handlu w czasie rzeczywistym.
- Cenisz sobie transparentność strategii inwestycyjnej.
Fundusze inwestycyjne sprawdzą się, gdy:
- Planujesz inwestycje w ramach IKE lub IKZE.
- Akceptujesz wyższe koszty w zamian za aktywne zarządzanie.
- Nie potrzebujesz codziennej płynności.
Ważne Kryteria Wyboru
Przy wyborze konkretnego rozwiązania inwestycyjnego zwróć uwagę na następujące aspekty:
- Koszty zarządzania (TER): Im niższe, tym lepiej dla Twoich długoterminowych zysków.
- Benchmark: Unikaj funduszy bez jasno określonego punktu odniesienia.
- Wyniki historyczne: Sprawdź, jak fundusz radził sobie w porównaniu z rynkiem.
- Opłaty: Pamiętaj, że wysokie koszty (nawet do 4% rocznie) mogą znacząco wpłynąć na Twoje zyski.
Decyzja między ETF-ami a funduszami inwestycyjnymi zależy od Twoich celów inwestycyjnych. Przemyślany wybór pozwoli Ci lepiej dostosować strategię do zmieniających się warunków rynkowych.
